17. H ποσότητα και η ποιότητα

Το κρίσιμο ερώτημα του ανθρώπου είναι το ποιος είναι και όχι το πόσος.

Το θέμα της ποσότητάς του λύνεται εύκολα με μία ζυγαριά και ένα μέτρο, που μπορούν να υπολογίσουν τις διαστάσεις του. Η ποσότητα είναι ένα μέγεθος σωματικό και δείχνει το βάρος, τον όγκο και την κίνηση της ύλης. Έχει να κάνει με τον χώρο, από την άποψη ότι η ύλη εκδηλώνεται και βαραίνει εντός του, και όταν κινείται παίρνει διαδοχικές θέσεις σε αυτόν.

Τα όργανα μετρήσεων που διαθέτουμε είναι αρκετά για να μας δώσουν τις απαραίτητες πληροφορίες για τον χώρο που καταλαμβάνει το σώμα μας και για το πόσο βαραίνει πάνω στη γη. Μπορούν ακόμη να μετρήσουν την απόσταση που χωρίζει το ένα σώμα από το άλλο, όπως και την ταχύτητα που αναπτύσσουν κινούμενα. Δεν μπορούν, όμως, να μετρήσουν την απόσταση που χωρίζει το σώμα από το πνεύμα° το μόνο όργανο που μπορεί να το κάνει είναι η ψυχή.

Η ποιότητα δίνει λόγο στη σύσταση των πραγμάτων και γι'αυτό ακριβώς δίνει λόγο στη ψυχή τους. Η ψυχή είναι η σύσταση των πραγμάτων στη ζωή. Ο παλμός της ζωής χτυπάει στον ρυθμό τής ψυχής και με αυτήν την έννοια η ποιότητα είναι ένα μέγεθος που μετράει τον χρόνο, ως το μέτρο αυτού του ρυθμού.

Η διαφορά της ποσότητας από την ποιότητα ως προς την κίνηση, (την ροή του γίγνεσθαι), είναι ότι η μεν μετράει τον χώρο που αυτή καταλαμβάνει και η δε τον τρόπο που αυτή γίνεται. Ο τρόπος είναι συνάρτηση του χρόνου, ως τροπή-φορά του.

Η έλλειψη του ανθρώπου έχει κυρίως να κάνει με τον χρόνο που ως είδος βρίσκεται πάνω στη γη, δηλαδή μέσα στον χώρο. Αν υστερεί δεν είναι γιατί ο χώρος δεν του είναι αρκετός, αλλά γιατί ο χρόνος που μέχρι τώρα είχε στη διάθεση του δεν του έχει επαρκέσει για να πληρώσει τη θέση του με την φύση της.

Κανονικά, λοιπόν, η προσπάθειά του για πλούτο - πλήρωση της θέσης του με την φύση της - θα έπρεπε να εστιάζεται στο θέμα της ποιότητας. Βάζοντας ως προτεραιότητά του να ανακαλύψει το τρόπο που τα πράγματα και ο ίδιος συστήνονται εις όλον, θα μπορούσε να βρει ταχύτερα τον δρόμο που θα τον οδηγήσει στην ολοκλήρωσή του και να δώσει έγκαιρα λύση στο ζήτημα της σύγκλισής του με την τροχιά του Είναι. Αντ' αυτού χρονοτριβεί σε μετρήσεις άσχετες με την κρισιμότητα του ζητήματός του.

Με τον ίδιο τρόπο που μπερδεύει τη φτώχεια με τον πλούτο εκλαμβάνει συχνά την ποιότητα για ποσότητα και προσπαθεί να λύσει την έλλειψη της πρώτης διογκώνοντας τη δεύτερη. Προσθέτει στο βάρος του πράγματα που δεν του ανήκουν και κλέβει στη ζυγαριά. Το μόνο που μπορεί να καταφέρει έτσι είναι να γίνει πιο δυσκίνητος και στο τέλος να βουλιάξει από το βάρος του.

Πρέπει να κατανοήσουμε ότι το ζήτημα της ποσότητας είναι πλέον δευτερεύον. Μπορεί στην αρχή του ο άνθρωπος να χρειαζόταν πρωτίστως να κατακτήσει τον χώρο, αλλά τώρα πια κινδυνεύει να ξεχειλίσει εκτός του. Κάθε περαιτέρω ποσοτική εμμονή μειώνει τα ποσοστά της πιθανότητάς μας να κερδίσουμε τον πλούτο που θα μας γεμίσει την ύπαρξή μας με ουσία.

Αν δεν θέλουμε να πάει χαμένος ο χρόνος μας σε ανούσιες ασχολίες, πρέπει να βρούμε τον τρόπο που θα γεμίσουμε τη χρονική στιγμή μας με τη διάρκεια της αιωνιότητας του χρόνου, πρέπει να βρούμε την ποιότητά μας και να την κατακτήσουμε.